KUDUZ
Çokluk etobur hayvanlarla insanlara geçen ölüm oranı çok
yüksek bir encephalomyelitistir.(merkez
sinir sistemi,omurilik enfeksiyonu)
Kuduz mikrobu taşıyan hayvanın ısırması sonucu tükrükle
bulaşır.
İnsanlar kuduz mikrobuna hayvanlar kadar hassas değildir.
Kuduz hayvanların ısırdığı kişilerin sadece %15-20sinde hastalık görülür.
Kuduz virüsü ısırılma, tırmalanma, yalama ile derideki
çatlaklardan veya salya ile bulaşmış ellerin göze sürülmesi ile bulaşır.
Kuduz hastası kişiye
temas ile hastalık bulaşmaz. Ancak hastanın salyasının deri çatlağı veya göze
teması ile bulaşma olabilir.
Deriden giren virüs çoğalmayı takiben çevre sinirlerle
merkez sinir sistemine ulaşır ve yerleşir.
Hastalık; %40 kuduz
köpek ısırıkları ile bulaşır.
Köpekler yerleşim yerlerinin dışına çıktıklarında; kurt,
çakal gibi vahşi hayvanlar tarafından ısırılarak hastalığı alır ve köpeklerden
at,eşek, inek, koyun, keçi, kedi ve farelere bulaşır onlarda bulaştırıcı
olurlar.
Yarasalar; hastalanmadan da virüs taşıyıcısıdır, tükürük ve
dışkıları ile bulaştırıcıdırlar.
Yarasalar her şartta kuduz kabul
edilirler.
Genelde; sincap,
fare, hamster, evcil ve yabani tavşan kuduz mikrobu taşımazlar olağan dışı
davranışları olmadığı sürece önemsenmemelidirler. ‘’ Bunların sadece on binde
bir oranında virüs taşıdıkları gösterilmiştir.’’
Bulaşma sonrası kuluçka süresi 10 gün ile 2 yıl arası
değişir. Hastalık, çoğunlukla 3 hafta
ile 3 ay içinde ortaya çıkar.
Kuduz virüsü taşıyan hayvan pasif iken agresif
hale gelir
. Ağzı köpürür, koordinasyon bozukluğu vardır. Mantıksız
mesafeler koşar. Ses telleri ve arka ayakları felç olur ve birkaç gün içinde
ölür.
Virüsü alan
insanda da; ısırılan bölge de kaşıntı, ağrı, karıncalanma, karakter
değişikliği, aşırı sakin veya agresif olma, yutma zorluğu, su, ışık, hava
korkusu, aşırı salya salgısı, kramplar , takıben felçler ve 24 saat içinde ölüm
oluşur. Hayatta kalabilme çok enderdir.
Kuduz şüpheli hayvan ısırıklarında yara
yeri hemen bol sabunlu su veya serum fizyolojik ile yıkanmalı tetanoz aşısı
uygulanmalıdır.
EVCİL HAYVAN
ISIRMALARINDA (Kedi, köpek v.s)
Hayvan aşılı ise: 10
gün gözlem altında tutulur. Hayvan bu 10 gün içinde ölmez veya kaçmaz ise AŞIYA
GEREK yoktur.
Hayvan aşısız ise: 0-3-7-14-28. Günlerde aşı uygulanır.
VAHŞİ HAYVAN
ISIRMALARINDA
Hiç bekletmeden (HRIG) Human
Rabies İmmun Globulin 20IU/kg hesabı ile yarısı yara yerine, yarısı adele içine
uygulanır.
Ayrıca, 3-7-14 ve 28.
Günlerde de aşı yapılır.
Esas olan; insanlarla teması olan hayvanların
aşılatılmasıdır.
U.S.A da aşı içeren besinler kullanılarak hayvanların ağız
yoluyla aşılanma çalışmaları yapılmaktadır.
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder